emand die langer dan 6 weken of maanden ziek is, wordt ook wel chronisch ziek genoemd. Er bestaat voor iemand die chronisch ziek is, nog geen (wetenschappelijk onderbouwde) behandelmethode die de ziekte volledig wegneemt en oplost.
In Nederland zijn meer dan 5,2 miljoen mensen chronisch ziek, behoorlijk wat! Iemand die chronisch ziek is, kan met allerlei misverstanden te maken krijgen. Ken je iemand die chronisch ziek is, of ben je als HSP zelf chronisch ziek? Hieronder deel ik de belangrijkste misverstanden.
1. Chronische ziekte kan levensbedreigend zijn, maar dat hoeft niet
Er bestaan in grondslag verschillende chronische ziektes. Sommige ziektes zijn levensbedreigend, maar dat is lang niet altijd het geval. Sommige chronische ziekten geven enkel in bepaalde periodes klachten zoals astma, sommige chronische ziekten zijn psychisch en sommige chronische ziekten geven weinig en anderen veel beperking. Hier vind je wat voorbeelden van chronische ziekten.
2. Iemand die chronisch ziek is, kan meerdere ziektes hebben
Het is een misverstand dat iemand die chronisch ziek is, enkel 1 chronische ziekte heeft. Iemand die chronisch ziek is, kan meerdere (chronische) ziektes hebben.
3. Iemand die chronisch ziek is, wil ‘normaal’ en eerlijk behandeld worden
Iemand die chronisch ziek is, is een mens van vlees en bloed. Chronisch zieke mensen willen (uitzonderingen natuurlijk daargelaten) niet ‘minderwaardig’ gevonden worden of overdreven worden verzorgd. Vaak willen ze zelfstandig zijn en gaan en staan waar ze willen, maar worden ze daarin door hun ziekte ongewild beperkt. Ze willen serieus genomen worden.
Net zoals in een ‘gewone’ relatie met een gezond iemand, kan het heel fijn zijn als alle onderwerpen -ook de ziekte- bespreekbaar zijn. Vraag bijvoorbeeld als je een chronisch ziek iemand kent of die wil delen hoe het gaat, of dat een ander moment beter uitkomt.
Niet over de ziekte praten en doen of het er niet is, kan -zeker op de lange termijn- voor beide partijen frustrerend zijn. Misschien spreek je nooit meer met iemand die chronisch ziek is af, omdat diens energiehuishouding of stemming onverklaarbaar kan wisselen. Door de situatie te (h)erkennen en hier over te praten (sommige mensen met chronische ziekte zeggen bijvoorbeeld ‘Ik wil heel graag komen, als ik energie heb’) kunnen er toch fijne verbindingsmomenten plaatsvinden.
4. Chronische ziekte zijn kan onzichtbaar zijn
Voor als je chronisch ziek bent:
Heb je een zichtbare ziekte of een gebroken been? Grote kans dat mensen de deur voor je open houden en vragen hoe het met je gaat. Dit is meestal niet zo bij een onzichtbare ziekte. Je wordt ‘gewoon’ behandeld zoals anderen. Het grote voordeel hiervan is dat je in eerste instantie niet wordt ‘voorgetrokken’ of wordt genegeerd (bijvoorbeeld omdat mensen niet weten hoe ze op je moeten reageren) of ‘zielig’ wordt gevonden.
Onzichtbaar ziek zijn heeft ook nadelen. Zit je bijvoorbeeld in de bus en voel je je heel beroerd, terwijl er in de bus geen plek meer is en er een ouder of zwanger iemand binnenkomt? Wellicht voel je je schuldig dat je niet kan opstaan, of heb je het gevoel dat je je moet verantwoorden. Tip: leer om goed te begrenzen.
5. Iemand die chronisch ziek is, kan er ‘goed’ uitzien
Voor als je chronisch ziek bent:
Misschien herken je het wel als je een chronische ziekte hebt: je voelt je doodop, maar wilde toch graag naar een verjaardag. Vooral om een ander te plezieren. Je hebt flink je best gedaan om er leuk uit te zien (leuke kleren, make-up), komt aan op de verjaardag, voelt je moe en het eerste wat je hoort is ‘Wat zie jij er goed uit!’. Deze verkeerde interpretatie en goedbedoelde opmerking kan heftig zijn. Bij mij kwam dat zelfs een keer zo intens binnen, dat ik er bijna van flauwviel. Niet echt handig. Tip: leer om goed bij jezelf en je eigen energie te blijven. Zo voorkwam ik dat ik me snel geraakt voelde door andermans opmerkingen.
Voor als je iemand kent die chronisch ziek is:
Vind je iemand er goed uitzien? Het kan natuurlijk heel leuk zijn om dit te delen en om een compliment te geven, maar soms kan dit compliment niet goed ‘matchen’ als iemand zich niet lekker voelt. Twijfel je of iemand zich goed voelt en of het compliment goed zal worden ontvangen? Volg je gevoel en vraag bijvoorbeeld hoe het met diegene gaat. Stel dat iemand zegt dat het goed gaat, dan kun je daarna bijvoorbeeld zeggen dat je iemand er goed uit vindt zien.
6. Het energieniveau van een iemand die chronisch ziek is, kan onvoorspelbaar zijn
Voor als je chronisch ziek bent:
Het ene moment heb je energie voor 10, het andere moment kan je alleen maar op bed liggen. Voor je omgeving kan dit verwarrend zijn: stond je gisteravond nog enthousiast te feesten, moet je nu dagen bijkomen. Tip: leer jezelf accepteren en omring je met positieve mensen die het beste met jou voorhebben.
7. Prikkels kunnen intens binnenkomen
Ongeveer 1 op de 5 mensen is een hoogsensitief persoon en herkent zich in deze HSP kenmerken. Prikkels en klachten die voortvloeien uit ziekte kunnen intens worden ervaren: dat is zeker geen aanstellerij!
Ben je hoogsensitief?
Tip: leer het in je voordeel inzetten, want hoogsensitiviteit heeft ook heel veel voordelen. Zo kunnen hoogsensitieve mensen vaak intens genieten, bijvoorbeeld van dieren.
8. Chronisch zieke mensen zijn niet zielig
Laten we eerlijk zijn: een ziekte is niet leuk.
Voor als je chronisch ziek bent:
Je kunt ervan balen, maar er gelukkig ook mee leren omgaan. Dat kan zelfs anderen (onbewust) inspireren.
9. Als je chronisch ziek bent, is je leven niet mislukt
Een chronische ziekte kan enorm uitdagend zijn.
Voor als je chronisch ziek bent:
Toch is je leven bij voorbaat niet ellendig of ‘mislukt’. Het leven kan en mag leuk zijn! Mijn chronische ziekte leerde mij bijvoorbeeld dingen zoals:
- Relativeren en in het nu leven
- Bewuster met energie omgaan. Prioriteiten stellen en doen wat werkelijk belangrijk is
- ‘Nee’ zeggen en begrenzen
- Je lichaam beter leren kennen en aanvoelen. Weten wat het nodig heeft
- Leren vertrouwen op jezelf
- Genieten, ook van op het eerste oog ‘onbelangrijke’ dingen
- Anderen helpen uit eigen ervaring
